خوشه بندی رفتار سرمایه گذاران بر اساس ویژگی های مالی، رفتاری و جمعیت شناختی: مطالعه ای بر اساس الگوریتم k-means

نوراحمدی, مرضیه; صادقی, حجت الله

doi:10.22105/imos.2021.289811.1111

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه مهندسی مالی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

² گروه حسابداری و مدیریت مالی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

10.22105/imos.2021.289811.1111

چکیده

هدف: یکی از موضوعاتی که تأثیر بسزایی در نحوه سرمایه‌گذاری افراد دارد، خصوصیات رفتاری سرمایه‌گذاران است. با توجه به اهمیت این موضوع، سرمایه‌گذاران باید بتوانند افراد سرمایه‌گذار را به طبقات مختلف دسته‌بندی نمایند و برای هر طبقه، سرمایه‌گذاری متناسب با تیپ شخصیتی همان طبقه را به آن‌ها توصیه کنند. یکی از راهکارهایی که برای این منظور می‌توان استفاده نمود، خوشه‌بندی است. ‌خوشه‌بندی یکی از روش‌های یادگیری بدون نظارت بوده و ماهیتی توصیفی دارد. در این روش داده‌ها بر اساس یک معیار مشابهت به‌گونه‌ای تخصیص می‌یابند که داده‌های موجود در هر خوشه دارای بیشترین شباهت با یکدیگر و کمترین شباهت با داده‌های موجود در خوشه‌های دیگر باشند.
روش‌شناسی پژوهش: در این پژوهش با استفاده از خوشه‌بندی k-means و روش انتشار وابستگی، مجموعه‌ای از سرمایه‌گذاران با توانایی و تمایل مشابه برای پذیرش ریسک را شناسایی می‌کنیم. همچنین نشان می‌دهیم که چگونه می‌توان با استفاده از تکنیک‌های خوشه‌بندی به تخصیص مؤثر دارایی‌ها با استفاده از خصوصیات سرمایه‌گذاران پرداخت.
یافته‌ها: از ضریب silhouette برای ارزیابی دو روش خوشه‌بندی استفاده نموده تا بهترین روش را برای خوشه‌بندی داده‌ها انتخاب نماییم. ضریب k-means برابر با 0.17 و انتشار وابستگی برابر با 0.097 شد؛ بنابراین ما روش k-means را به‌عنوان روش خوشه‌بندی مطلوب انتخاب می‌نماییم. با استفاده از روش‌ خوشه‌بندی K-means به خوشه‌بندی سرمایه‌گذاران براساس ویژگی‌های مالی، رفتاری و جمعیت شناختی پرداخته و با توجه به نتایج خوشه‌بندی، افراد را به هفت دسته با پذیرش ریسک کم تا زیاد تقسیم‌بندی می‌نماییم.
اصالت/ارزش‌افزوده علمی: کلیه محاسبات این پژوهش توسط پایتون 3.8 انجام‌شده است. نتایج این پژوهش می‌تواند توسط مدیران سرمایه‌گذاری و مشاوران توصیه گر سهام مورداستفاده قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Clustering of Investors' Behavior According to Their Financial, Behavioral, and Demographic Characteristics (an Application of K-means Algorithm)

نویسندگان [English]

Marziyeh Nourahmadi ¹
Hojjatollah Sadeqi ²

¹ Department of Financial Engineering, Faculty of Economics, Management and Accounting, Yazd University, Yazd, Iran

² Department of Finance and Accounting, School of Management and Economics, Yazd University, Yazd, Iran.

چکیده [English]

Purpose: One of the issues that has a great impact on how people invest is the behavioral characteristics of investors. Given the importance of this issue, investors should be able to categorize investors into different classes and for each class, recommend investment appropriate to the personality type of the same class. One of the solutions that can be used for this purpose is clustering. Clustering is one of the unsupervised learning methods and has a descriptive nature. In this method, the data are allocated based on a similarity criterion so that the data in each cluster are most similar to each other and the least similar to the data in other clusters.
Methodology: In this study, using K-means clustering and Affinity propagation clustering, we identify a group of investors with similar ability and willingness to accept risk. We also show how to effectively allocate assets using investor characteristics using clustering techniques.
Findings: Use silhouette coefficient to evaluate two clustering methods to select the best method for data clustering. The k-means coefficient was equal to 0.17 and the Affinity propagation clustering was equal to 0.097. Therefore, we choose the k-means method as the optimal clustering method. Using the K-means clustering method, we cluster investors based on financial, behavioral and demographic characteristics, and according to the clustering results, we divide individuals into seven categories with low to high risk acceptance.
Originality/Value: All calculations in this study were performed by Python 3.8. The results of this study can be used by investment managers and stock advisors.

کلیدواژه‌ها [English]

Clustering
Investment consulting
Risk tolerance
Optimization
Investor behavior
Recommender system

مراجع

Aghabozorgi, S., Shirkhorshidi, A. S., & Wah, T. Y. (2015). Time-series clustering–a decade review. Information systems, 53, 16-38. https://doi.org/10.1016/j.is.2015.04.007

Chandra, B., Gupta, M., & Gupta, M. P. (2008, October). A multivariate time series clustering approach for crime trends prediction. 2008 IEEE international conference on systems, man and cybernetics (pp. 892-896). IEEE. DOI: 10.1109/ICSMC.2008.4811393

Chiu, B., Keogh, E., & Lonardi, S. (2003, August). Probabilistic discovery of time series motifs. Proceedings of the ninth ACM SIGKDD international conference on knowledge discovery and data mining (pp. 493-498). https://doi.org/10.1145/956750.956808

Dose, C., & Cincotti, S. (2005). Clustering of financial time series with application to index and enhanced index tracking portfolio. Physica A: statistical mechanics and its applications, 355(1), 145-151. https://doi.org/10.1016/j.physa.2005.02.078

Durante, F., Pappadà, R., & Torelli, N. (2014). Clustering of financial time series in risky scenarios. Advances in data analysis and classification, 8(4), 359-376. https://doi.org/10.1007/s11634-013-0160-4

Ezugwu, A. E., Shukla, A. K., Agbaje, M. B., Oyelade, O. N., Jose-Garcia, A., & Agushaka, J. O. (2021). Automatic clustering algorithms: a systematic review and bibliometric analysis of relevant literature. Neural computing and applications, 33(11), 6247-6306. https://doi.org/10.1007/s00521-020-05395-4

Fu, T. C., Chung, F. L., Ng, V., & Luk, R. (2001, August). Pattern discovery from stock time series using self-organizing maps. Workshop notes of KDD2001 workshop on temporal data mining (Vol. 1). https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.124.3646&rep=rep1&type=pdf

Graves, D., & Pedrycz, W. (2010). Proximity fuzzy clustering and its application to time series clustering and prediction. 10th international conference on intelligent systems design and applications (pp. 49-54). IEEE. DOI: 10.1109/ISDA.2010.5687293

He, W., Feng, G., Wu, Q., He, T., Wan, S., & Chou, J. (2012). A new method for abrupt dynamic change detection of correlated time series. International journal of climatology, 32(10), 1604-1614. https://doi.org/10.1002/joc.2367

Jain, P., & Jain, S. (2019). Can machine learning-based portfolios outperform traditional risk-based portfolios? The need to account for covariance misspecification. Risks, 7(3), 74. https://doi.org/10.3390/risks7030074

Keogh, E., Lonardi, S., & Chiu, B. Y. C. (2002, July). Finding surprising patterns in a time series database in linear time and space. Proceedings of the eighth ACM SIGKDD international conference on knowledge discovery and data mining (pp. 550-556). https://doi.org/10.1145/775047.775128

Leng, M., Lai, X., Tan, G., & Xu, X. (2009, August). Time series representation for anomaly detection. 2nd IEEE international conference on computer science and information technology (pp. 628-632). IEEE. DOI: 10.1109/ICCSIT.2009.5234775

León, D., Aragón, A., Sandoval, J., Hernández, G., Arévalo, A., & Niño, J. (2017). Clustering algorithms for risk-adjusted portfolio construction. Procedia computer science, ICCS, 108, 1334-1343. https://doi.org/10.1016/j.procs.2017.05.185

Lohre, H., Rother, C., & Schäfer, K. A. (2020). Hierarchical risk parity: accounting for tail dependencies in multi‐asset multi‐factor allocations. Machine learning for asset management: new developments and financial applications, 329-368. https://doi.org/10.1002/9781119751182.ch9

MacQueen, J. (1967, June). Some methods for classification and analysis of multivariate observations. Proceedings of the fifth Berkeley symposium on mathematical statistics and probability (Vol. 1, No. 14, pp. 281-297). University of California.

Musto, C., Semeraro, G., Lops, P., De Gemmis, M., & Lekkas, G. (2015). Personalized finance advisory through case-based recommender systems and diversification strategies. Decision support systems, 77, 100-111.

Polz, P. M., Hortnagl, E., & Prem, E. (2003). Processing and clustering time series of mobile robot sensory data (OFAI-TR-2003-10). Austrian research institute for artificial intelligence: systemic intelligence for growingup artefacts that live-SIGNAL.

Raffinot, T. (2017). Hierarchical clustering-based asset allocation. The journal of portfolio management, 44(2), 89-99. DOI: https://doi.org/10.3905/jpm.2018.44.2.089

Raffinot, T. (2018). The hierarchical equal risk contribution portfolio. Available at SSRN 3237540.

Rai, P., & Singh, S. (2010). A survey of clustering techniques. International journal of computer applications, 7(12), 1-5.

Ren, F., Lu, Y. N., Li, S. P., Jiang, X. F., Zhong, L. X., & Qiu, T. (2017). Dynamic portfolio strategy using clustering approach. PloS one, 12(1), e0169299. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0169299

Saxena, A., Prasad, M., Gupta, A., Bharill, N., Patel, O. P., Tiwari, A., ... & Lin, C. T. (2017). A review of clustering techniques and developments. Neurocomputing, 267, 664-681. https://doi.org/10.1016/j.neucom.2017.06.053

Sfetsos, A., & Siriopoulos, C. (2004). Time series forecasting with a hybrid clustering scheme and pattern recognition. IEEE transactions on systems, man, and cybernetics-part A: systems and humans, 34(3), 399-405. DOI: 10.1109/TSMCA.2003.822270

Statman, M. (2018). Behavioral finance lessons for asset managers. The journal of portfolio management, 44(7), 135-147.

Tatsat, H., Puri, S., & Lookabaugh, B. (2020). Machine learning and data science blueprints for finance: from building trading strategies to robo-advisors using python. O'Reilly media.

Thuraisingham, B. M., & Ceruti, M. G. (2000, October). Understanding data mining and applying it to command, control, communications and intelligence environments. Proceedings 24th annual international computer software and applications conference. COMPSAC2000 (pp. 171-175). IEEE. DOI: 10.1109/CMPSAC.2000.884710

Tola, V., Lillo, F., Gallegati, M., & Mantegna, R. N. (2008). Cluster analysis for portfolio optimization. Journal of economic dynamics and control, 32(1), 235-258. https://doi.org/10.1016/j.jedc.2007.01.034

Wang, H., Wang, W., Yang, J., & Yu, P. S. (2002, June). Clustering by pattern similarity in large data sets. Proceedings of the 2002 ACM SIGMOD international conference on management of data (pp. 394-405). https://doi.org/10.1145/564691.564737

Williams, B., Onsman, A., & Brown, T. (2010). Exploratory factor analysis: a five-step guide for novices. Australasian journal of paramedicine, 8(3), 1-13.

مدیریت نوآوری و راهبردهای عملیاتی

خوشه بندی رفتار سرمایه گذاران بر اساس ویژگی های مالی، رفتاری و جمعیت شناختی: مطالعه ای بر اساس الگوریتم k-means

مراجع

مراجع

دوره 2، شماره 2
شهریور 1400
صفحه 180-194

خوشه بندی رفتار سرمایه گذاران بر اساس ویژگی های مالی، رفتاری و جمعیت شناختی: مطالعه ای بر اساس الگوریتم k-means

مراجع

مراجع

دوره 2، شماره 2شهریور 1400صفحه 180-194

دوره 2، شماره 2
شهریور 1400
صفحه 180-194